Cena instalacji fotowoltaicznej jest głównym czynnikiem decydującym o zakupie i montażu własnej elektrowni słonecznej. Dla większości osób stanowi duży wydatek, na który nie mogą sobie pozwolić bez uzyskania kredytu lub leasingu. Jest to jednak inwestycja długoterminowa, która będzie przynosić zysk przez co najmniej 25 lat. Oznacza to, że koszt paneli fotowoltaicznych należy rozłożyć na cały okres jej działania. Co wpływa na ceny instalacji fotowoltaicznych? Ile kosztują poszczególne komponenty systemu? Czy cena fotowoltaiki przekłada się na jej wytrzymałość i efektywność?
Spis treści
Cena panela fotowoltaicznego
Na to, ile musimy zapłacić za cały system fotowoltaiczny, najbardziej wpływa cena panela fotowoltaicznego. Poszczególne ogniwa składają się na moduły, które w specjalnej konstrukcji zostają zamontowane na dachu lub gruncie, po czym połączone przewodami z falownikiem. Ogromne znaczenie dla ceny instalacji fotowoltaicznej ma typ ogniw. Na rynku funkcjonują przede wszystkim panele monokrystaliczne i polikrystaliczne, które mają inne parametry świadczące o efektywności produkcji energii. Najdroższe są panele monokrystaliczne, jednak jednocześnie wyróżniają się dużą skutecznością. Tańsze są ogniwa polikrystaliczne, które zazwyczaj są montowane w mikroinstalacjach działających na zasadach prosumenckich. Istnieją także panele cienkowarstwowe, które cechują się dużą powierzchnią i niską ceną, ale jednocześnie mają bardzo słabą efektywność.
Ogniwa fotowoltaiczne monokrystaliczne są relatywnie drogie. Wynika to z wysokiego poziomu jakość półprzewodnika, z którego są zbudowane. Wykorzystany do produkcji krzem posiada kształt walca. Podczas obróbki poszczególnej sztabki są cięte na plastry, aby uzyskać ośmiokąt. Wysoka cena paneli fotowoltaicznych monokrystalicznych wynika zatem ze skomplikowanego procesu produkcji. Moduły wykonane z monokryształu krzemu osiągają najwyższy na rynku poziom sprawności (18-20%). Z tego względu są świetnym rozwiązaniem dla osób, które nie dysponują zbyt wielką powierzchnią dachu. Ogniwa monokrystaliczne sprawiają, że mniejsza ilość modułów może wyprodukować taką samą ilość energii, co większa liczba paneli o niższej jakości.
Cena paneli fotowoltaicznych polikrystalicznych jest zazwyczaj mniejsza od monokrystalicznych. Wynika to z faktu, że są prostsze w produkcji. Kryształy umieszcza się w kadzi z płynnym krzemem, po czym czeka aż ostygną. Z tego względu ogniwa polikrystaliczne posiadają ziarnistą fakturę. Ich wydajność zazwyczaj jest niższa (14-16%). Jednak najnowsze modele wyróżniają się ok. 18-20% sprawnością. Szybki rozwój technologii sprawia, że wkrótce można spodziewać się, że osiągną parametry swych monokrystalicznych odpowiedników. Z kolei ceny fotowoltaiki opartej na technologii amorficznej, czyli ogniw zbudowanych z amorficznego kryształu krzemu, są najtańsze i mają najniższą sprawność (8-12%). Najpopularniejszym wyborem w Polsce są panele polikrystaliczne, ale ogniwa monokrystaliczne zdobywają coraz większe uznanie. Jednocześnie zainteresowanie wariantami amorficznymi spada ze względu na niską skuteczność.
Ceny instalacji fotowoltaicznej
Instalacja fotowoltaiczna składa się z poszczególnych komponentów, które współpracują ze sobą, aby czerpać energię ze Słońca, przekształcać ją na prąd, po czym dostarczyć do gniazdek w gospodarstwie domowym. Zależnie od wykorzystanych elementów, cena fotowoltaiki może się znacznie różnić. Ma na to wpływ rynkowa wartości materiałów, z których są produkowane części składowe, a także wartość technologii stosowanej przez producenta.
Na zestaw fotowoltaiczny składają się przede wszystkim:
- ogniwa fotowoltaiczne,
- obramowanie i stelaż,
- falownik,
- okablowanie.
Cena paneli fotowoltaicznych wynosi prawie połowę ogólnego kosztu przydomowej elektrowni słonecznej. Oprócz tego trzeba zakupić inwerter, przewody i konstrukcję. Wszystkie urządzenia wykorzystywane w instalacji stanowią zwykle ok. 80% jej całkowitych kosztów. Pozostały koszt odnosi się do montażu.
Co wpływa na ceny paneli fotowoltaicznych?
- rodzaj ogniwa fotowoltaicznego,
- moc i wielkość paneli fotowoltaicznych,
- typ instalacji (na dachu lub gruncie),
- efektywność (skuteczność) zamiany energii słonecznej na prąd,
- okres gwarancji.
Ceny instalacji fotowoltaicznych uzależnione są również od inwertera. Można zdecydować się na falownik sieciowy lub hybrydowy. Ten drugi posiada wyższą cenę, jednak tym samym daje więcej możliwości. Hybrydy mogą współpracować zarówno z siecią publiczną, jak i funkcjonować jako instalacja typu on-gird z akumulatorami. Umożliwia to rozbudowę systemu o magazyny energii, a tym samym uzyskanie jeszcze większej niezależności energetycznej. Przy wyborze falownika należy sprawdzić jego wydajność. Optymalnie powinna osiągać 95%. Jednocześnie warto ocenić zastosowane zabezpieczenia oraz sposób testowania sprzętu przez producenta. Cały system powinien posiadać łatwą w obsłudze aplikację do monitorowania pracy elektrowni słonecznej.
Równie ważne dla ostatecznej ceny instalacji fotowoltaicznej jest dofinansowanie z programów rządowych. Dzięki nim można uzyskać nawet kilka tysięcy złotych wsparcia finansowego. Zazwyczaj możliwy jest zakup za gotówkę, jednak dużo powszechniejszym rozwiązaniem jest kredyt. W SolarSpot pomagamy klientom w złożeniu poprawnych wniosków o dofinansowanie, a także oferujemy pomoc w uzyskaniu kredytu w banku. Z tego względu fotowoltaika dla domu stanowi opłacalne źródło energii odnawialnej, dzięki któremu można czerpać energię i zasilać nią urządzenia domowe. Koszt instalacji fotowoltaicznej zwraca się przeciętnie w ciągu 5-7 lat. Po tym okresie elektrownia produkuje prąd zupełnie za darmo.
Cena fotowoltaiki a koszt montażu
Na koszt montażu ma wpływ doświadczenie firmy montażowej oraz miejsce, w którym mają zostać zamontowane panele. Wybierając firmę fotowoltaiczną, warto zwrócić uwagę na liczbę i rodzaj wykonanych do tej pory projektów. Liczy się pozycja wykonawcy na rynku, a także opinie i rekomendacje klientów. Ma to o tyle wielkie znaczenie, gdyż nawet najdroższe panele fotowoltaiczne zamontowane w sposób niewłaściwy nie będą wykorzystywać pełni swego potencjału. Z tego względu lepiej zdecydować się na wiarygodną firmę, która zbierze precyzyjne pomiary i wykona poprawnie montaż. Poprawność pod tym względem obejmuje dbanie o bezpieczeństwo, stabilność, umiejscowienie i rozłożenie ciężaru instalacji.
Oprócz ceny paneli fotowoltaicznych, należy uwzględnić również dodatkowe wydatki. Przykładowo, aby wykonać montaż na budynku, pokrywa dachowa musi być w dobrym stanie. Konieczna może być zatem wymiana dachu, aby uniósł on obciążenie modułami, co wiąże się z kolejnymi kosztami. Może okazać się również, że trzeba będzie przyciąć gałęzie okolicznego drzewa lub uprzątnąć teren, na którym ma powstać konstrukcja. Wszystko to generuje dodatkowe koszty, które pośrednio wpływają na ceny fotowoltaiki. Czasem nachylenie dachu, jego powierzchnia, a także ustawienie względem Słońca są niekorzystne. W takim wypadku trzeba dokonać zmian w projekcie i dobrać inny typ konstrukcji. Ostatecznie najważniejsze jest, aby fotowoltaika generowała jak najwięcej energii, a przy tym była solidnie umocowana i dociążona. Instalacje gruntowe wymagają wykonania przekopu oraz bardziej zaawansowanego systemu montażowego. Przekopy z kolei są zazwyczaj dodatkowo płatne.
Umiejscowienie wpływa na cenę instalacji fotowoltaicznej z uwagi na istniejący podatek VAT. Fotowoltaika może być zamontowana na dachu budynku mieszkalnego, gospodarczego lub na gruncie. Właściciele domów jednorodzinnych o powierzchni do 300 m2 oraz mieszkań do 150 m2 płacą niższy podatek za zakup i montaż instalacji fotowoltaicznej. Dotyczy to również konstrukcji na ziemi, jeśli znajduje się ona na działce prosumenta. W przypadku firm i większych instalacji na gruncie mówimy już o podatku wynoszącym 23%. Różnica w opodatkowaniu jest znaczna, dlatego należy uwzględnić jej wartość w obliczaniu ceny fotowoltaiki.
Równie ważną kwestią jest rodzaj dachu. Inna konstrukcja zostanie dobrana do pokrycia skośnego, a inna – do płaskiego. W przypadku dachu skośnego cena instalacji fotowoltaicznej może być nawet dwa razy mniejsza niż w przypadku dachów płaskich lub konstrukcji naziemnych. Dlaczego? Gdyż odpowiednie pochylenie dachu pozwala uzyskać optymalne nachylenie paneli fotowoltaicznych. Jeśli go nie ma, musi powstać dodatkowa konstrukcja. Skos jest potrzebny, aby z modułów mogły spływać opady atmosferyczne. Cena fotowoltaiki zmienia się również ze względu na typ dachówki. Przykładowo najtańszym i najprostszym rozwiązaniem jest zamontowanie instalacji na dachu pokrytym blachą lub blachodachówką. Natomiast montaż na zwykłej dachówce wymaga zastosowania profili aluminiowych, co wpływa na większe ceny instalacji fotowoltaicznej.
Fotowoltaika – cena a produkcja energii
Ceny fotowoltaiki mogą różnić się zależnie od wielkości i jakości ogniw. Oznacza to, że zależnie od tego, jak dużo chcemy produkować energii, tym wartość instalacji będzie większa. Przy wyborze mocy paneli fotowoltaicznych, należy kierować się zapotrzebowaniem energetycznym gospodarstwa domowego. Elektrownia musi produkować na tyle dużo energii, aby zasilić podłączone do systemu urządzenia. Co więcej moduły powinny generować nadwyżki, głównie w okresie letnim, które można magazynować w lokalnej sieci energetycznej, po czym odbierać je ponownie jesienią i zimą.
Równie ważna jest jakość komponentów. Dobrze wykonane elementy wpływają bezpośrednio na wytrzymałość i niezawodność całego zestawu, a przy tym na efektywność produkcji energii. Najtańsze systemy zazwyczaj wiążą się z ustępstwami na jakości i większą awaryjnością. Choć pierwotnie wydają się sporą oszczędnością, w dłuższej perspektywie wcale tak nie jest. Częste awarie wiążą się z koniecznością zapłacenia za naprawę lub wymianę niedziałających elementów. Co więcej taka instalacja może produkować mniej energii niż mogłaby ze względu na nasłonecznienie w danym miejscu.
Cena paneli fotowoltaicznych może uwzględniać wysokiej jakości zabezpieczenia, takie jak: system rozłączenia obwodu elektrycznego. Ponadto izolacja okablowania oraz system złącz muszą spełniać odpowiednie przepisy przeciwpożarowe. Warto pod tym względem postawić na firmę posiadającą własne ekipy, które zachowują wysoki standard montażowy. Kwestia zabezpieczeń jest często pomijana, choć w fotowoltaice, tak samo jak w przypadku każdego innego urządzenia elektrycznego, bezpieczeństwo ma ogromne znaczenie.
Najbezpieczniejsze są zestawy, w których wszystkie mniejsze komponenty pochodzą od tego samego producenta i są ze sobą w pełni kompatybilne. Podobnie jest w przypadku falownika, który musi posiadać odpowiedni certyfikat i spełniać szereg parametrów, aby stanowić dobrej jakości produkt. Pod tym względem nie warto oszczędzać. Lepszym rozwiązaniem jest kupić system, który będzie dobrze działał przez wiele lat, niż denerwować się, że instalacja fotowoltaiczna nie przynosi oczekiwanych zysków lub generuje niekończące się wydatki.
Panele fotowoltaiczne tracą z czasem na efektywności. Maksymalna strata mocy stanowi uzysk elektrowni słonecznej. Na podstawie tej wartości można oszacować uzysk gwarantowany. Następnie można obliczyć koszt wyprodukowania 1 kWh. Niewielka utrata mocy cechuje panele o wysokiej wydajności. Ma to ogromne znaczenie w umowach prosumenckich, gdyż moduły wysokowydajne nie muszą zajmować dużo miejsca, aby generować dużą ilość energii. Co więcej przy niewielkiej instalacji łatwiej jest uniknąć zacienienia.
Porównując ceny instalacji fotowoltaicznych, należy zastanowić się, czy z pozoru tańsza oferta nie niesie ze sobą ukrytych kosztów. Częstą praktyką firm fotowoltaicznych jest sprzedaż abonamentu. W takim przypadku nie jesteśmy właścicielami paneli, a mimo to jesteśmy zobowiązani ponosić koszty związane z ich eksploatacją. Musimy zwrócić uwagę również na gwarancję ogniw oraz falownika, a także deklarowaną przez producenta wydajność i wytrzymałość. Mając kilka ofert do wyboru, warto porównać poszczególne parametry komponentów i wybrać produkt, który osiąga pod tym względem najlepsze wartości. W ten sposób inwestujemy w bezpieczeństwo i funkcjonalność systemu, który bez większych problemów będzie działał przez wiele lat. A my będziemy mogli cieszyć się z korzyści, jakie niesie fotowoltaika dla naszego domu, firmy czy gospodarstwa rolnego.
